Een dag in Warschau

Het lijkt een beetje onzinnig 1 dag in deze stad. Maar Warschau hoorde eigenlijk bij een groter plan, dat ging niet door en toen dacht ik dan maar een dag. (Ook een beetje een onzinnige gedachtengang, maar zo gaat dat)

En deze dag begon met een Pools ontbijt! Veel zoetzuur ingemaakte groenten, stevig donker brood met makreel met mierikswortel en allerlei soorten kwark of jonge kaas. De vis was even wennen, maar heerlijk! Morgenochtend ga ik de haring proberen.

Ik had allerlei paniekverhalen gehoord over het kopen van een treinkaartje naar Krakow. Flauwekul dus. Ik ben heerlijk in de zon (en in de zomerjurk) naar het station gelopen waar ik gewoon voor morgen aan het loket een kaartje kon kopen. Wederom bij zo’n dame. Ze keek me met priemende ogen aan en vroeg naar mijn leeftijd. Toen kreeg ik na mijn antwoord Poolse 65+ korting.

Omdat ik hier maar 1 dag ben en dus toch niet alles kon zien dacht ik ‘dan ga ik gewoon ns lekker lopen en dan zie ik het wel’. Niets hoeft, alles is goed.

Het is het Paleis van Cultuur en Wetenschap. Het werd tussen 1952 en 1955 gebouwd in stalinistische stijl en was een geschenk van de Sovjet Unie aan Polen. Het gebouw was (is) het symbool van de Sovjet overheersing en wordt dus niet echt gewaardeerd door de Poolse bevolking. Op het gebouw staat een standbeeld van een man (onbekend wie) met een boek in de hand. Er staan inscripties op het boek: Marx, Engels, Lenin. Stalin stond er ook op, maar die is weer verwijderd.

Het gebouw wordt overigens nu omringd door nog meer wolkenkrabbers van een andere ideologie en machthebbers: Deutsche Bank, ING, MacDonald, enz. Ik ben benieuwd of daar ooit ook 1 van wordt verwijderd. Geschiedenis, deze verandert in de loop van de geschiedenis.

Je kunt hier zonder kaart lopen want de stad is overspoeld door toeristen en die hoef je alleen maar te volgen. Zo kwam ik al snel op het eerste marktplein.

De Oude Stad is beeldschoon, grote pleinen, mooie renaissance huizen en veel kerken. Ik wilde er 1 bezoeken, maar na binnenkomst bij de eerste was daar direct een hek. Er lag een man voor te bidden. Ik ben dus maar weer naar buiten gegaan. De tweede poging ging net zo en toen dacht ik dan maar niet. Maar er staan erg veel kerken hier in Warschau.

Het toerisme tiert welig. Waar niet? En de markt is flexibel en past zich snel aan veranderende omstandigheden aan.

Hierna werd het tijd voor andere zaken. Ik sloeg een andere weg in. Het eerste wat ik tegenkwam was het Monument voor de Opstand van Warschau. In 1944 naderde het Russische leger Warschau en kwam heel Polen in opstand tegen de Duitse overheersing. In Warschau hield men 63 dagen stand. De Duitsers konden winnen omdat het Russische leger de opstandelingen niet te hulp kwam. Wikipedia drukt zich hier tactvol uit, er wordt niet expliciet vermeld dat de opstand uitbrak omdat het Russische leger dichtbij was en men steun verwachtte. Maar dat die steun niet kwam….ja dat is wel duidelijk.

Het monument bestaat uit een groep soldaten. Die bijna over ruled worden door het lelijke gebouw erachter, waarschijnlijk iets van de regering. en weer zo groot. (De foto geeft de verhouding niet goed weer). Waarom toch zetten die autoritaire regimes zulke lelijke gebouwen neer?

Al vrij snel daarna begint het gebied van het Joodse getto. Hier woonden 300.00 mensen die vanaf de Umschlagplatz zijn weggevoerd. Van het getto is nauwelijks iets over. Na de opstand die duurde van 19 april tot 16 mei 1943 werden de laatste bewoners van het getto weggevoerd en werd het getto door de Duitsers met de grond gelijk gemaakt.

De Joden hadden de opstand uitgebreid voorbereid o.a. door het bouwen van ondergrondse bunkers. Op 8 mei pleegden de leiders van de opstand zelfmoord (dit om gevangenschap door de Duitsers te voorkomen) in 1 van de laatste bunkers onder het huis Mila 18.

En toen zag ik opeens dat straatnaambordje Mila. Lang, lang geleden las ik het boek ‘Mila 18’ over de opstand geschreven door Leon Uris. Helemaal in de vergetelheid geraakt, zelfs de spellingcontrol wil iets anders van het woord ‘Uris’ maken.

Ik wil ook niet nadenken over wat er op de muur is gekladderd of wat er is weggestreept.

Armando noemde het ‘schuldige landschappen’. En sommige landschappen blijven schuldig, vaak met andere slachtoffers.

Het is weer laat geworden, tijd om naar het hotel terug te gaan. Daar ging het gewone leven weer door.